Hội thảo giới, chống chịu và thích nghi khí hậu
(Ngày 28/2/2023 – Khoa Nông nghiệp – Thuỷ sản, Trường Đại học Trà Vinh)
Giới thiệu
Đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam là nơi bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu toàn cầu khá nghiêm trọng. Đối mặt với vấn đề này, tác động xã hội không đồng đều do sự khác nhau về giới, vị trí địa lí, nhóm tuổi, thành phần dân tộc,…Thí dụ, người dân vùng ven biển phụ thuộc nhiều vào tài nguyên thiên nhiên, chịu tác động nghiêm trọng hơn từ biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, vấn đề này vẫn chưa được quan tâm và chú trọng trong các chính sách thích ứng biến đổi khí hậu và những kỹ thuật phát triển phù hợp văn hoá nông nghiệp tại địa phương.
Sáng kiến các Đồng bằng tại Châu Á hay Mega-Delta Asian của tổ chức CGIAR (Hoa Kỳ) ưu tiên và quan tâm “đồng tạo kiến thức” và “đồng thiết kế” những ý tưởng sáng tạo về nông nghiệp dựa trên sự khác nhau về nhu cầu và quan tâm tại địa phương. Cụ thể, sáng kiến tìm kiếm ý tưởng sáng tạo khác nhau của đối tượng thanh niên, nông dân, phụ nữ, và những người dân tộc thiểu số.
Trong hội thảo này, nhóm chúng tôi mời đối tượng sinh viên Khmer – đối tượng đang học tập và nghiên cứu tại Khoa Nông nghiệp và Thuỷ sản tại Trường Đại học Trà Vinh tham gia cơ hội học tập vấn đề này và chia sẻ ý tưởng, ý kiến của người tham gia về quan điểm và nhận thức liên quan đến giới, dân tộc, và độ tuổi.
Mục đích
Nâng cao nhận thức về rủi ro biến đổi khí hậu và tác động của biến đổi khí hậu lên hoạt động nông nghiệp và thuỷ sản tại Đồng bằng Sông Cửu Long.
Nhận ra vấn đề loại trừ và bỏ quên trong các chính sách thích nghi biến đổi khí hậu liên quan đến khía cạnh giới và dân tộc.
Tăng cường vai trò của thanh niên về rủi ro biến đổi khí hậu.
Trao đổi ý tưởng về ý tưởng sáng tạo và thích nghi biến đổi khí hậu trong hoạt động nông nghiệp và thuỷ sản
Đối tượng tham gia
Là sinh viên Khmer đang học tập và nghiên cứu tại Khoa Nông Nghiệp và Thuỷ Sản, Trường Đại học Trà Vinh (khoảng 30 sinh viên).
Sự tham gia của giới được chú trọng, 50% đối tượng tham gia hay cao hơn phải là sinh nữ. Hội thảo càng chú trọng sự tham gia của sinh viên khuyết tật nếu có sinh viên nào quan tâm. Khuyến khích đối tượng tham gia đền từ cộng đồng khác nhau trong tỉnh.
Thời gian và địa điểm
Thời gian: ngày 28/2/2023
Địa điểm: Khoa Nông nghiệp và Thuỷ sản, Trường Đại học Trà Vinh (phòng hội thảo sẽ xác nhận sau)
Ngôn ngữ
Ngôn ngữ chính là Tiếng Việt, đối tượng tham gia có thể thảo luận bằng tiếng Khmer và có phiên dịch trong trường hợp cần thiết.
Báo cáo và blog được viết bằng Tiếng Anh.
Chương trình Hội thảo
Thời gian (buồi sáng) | Người trình bày | Hoạt động |
8:00 | TS. Trịnh Ngọc Ái | – Khai mạc hội thảo – Giới thiệu chương trình và thành phần tham gia |
8:10 | TS. Trịnh Ngọc Ái | Đối tượng tham gia giới thiệu bản thân kèm những thông tin sau:
2. Tại sao anh/chị học nông nghiệp/thuỷ sản? 3. Bản thân anh/chị có tự hào về văn hoá Khmer? Nếu có, anh/chị tự hoo về những gì? |
8:30 | TS. Nozomi Kawarazuka | Hành động của thanh niên toàn cầu về nông nghiệp và thuỷ sản, và tại sao nhân tố giới cần quan tâm trong biến đổi khí hậu? |
8:50 | TS. Lý Quốc Đẳng | Kiến thức nền (Situated Knowledge) của phụ nữ trong bối cảnh biến đổi khí hậu |
9:20 | TS. Lý Quốc Đẳng and TS. Nozomi Kawarazuka | Câu hỏi và thảo luận từ đối tượng tham gia |
10:00 | Giải lao và chụp ảnh | |
10:15 | ThS. Thạch Thị Chal Thi | Giới thiệu ý tưởng khởi nghiệp về nông nghiệp Sok Farm: Mật Hoa Dừa, Tiểu Cần |
11:00 | TS. Nozomi Kawarazuka | Hướng dẫn thảo luận nhóm |
11:10 | Sinh viên | Thảo luận nhóm (chia ra 4 -5 nhóm) |
12:00 | TS. Lý Quốc Đẳng | Từng nhóm trình bày kết quả thảo luận |
12:30 | TS. Trịnh Ngọc Ái | – Tuyên bố kết thúc hội thảo – Mời tất cả đối tượng tham gia ăn trưa (địa điểm thông báo sau) |
Mong đợi Kết quả từ hội thảo
Hình thành Mạng lưới Thanh niên Hành động vì Khí hậu tại Mekong (tham gia các hội thảo và sự kiện trực tuyến, đồng thời giao lưu với các thanh niên khác trong khu vực)
Thông tin đơn vị, nhóm tổ chức, và người trình bày
Tổ chức CGIAR: CGIAR là một đối tác toàn cầu hợp nhất các tổ chức quốc tế tham gia nghiên cứu về an ninh lương thực toàn cầu. Nghiên cứu của CGIAR nhằm mục đích giảm nghèo ở nông thôn, tăng cường an ninh lương thực, cải thiện sức khỏe và dinh dưỡng của con người cũng như quản lý bền vững tài nguyên thiên nhiên.
Khoa Nông nghiệp và Thuỷ sản, Trường Đại học Trà Vinh, là một đơn vị thực hiện chức năng tổ chức các ngành trong lĩnh vực nông nghiệp và thủy sản, nghiên cứu và chuyển giao khoa học công nghệ, phát triển ứng dụng khoa học công nghệ phục vụ người dân, thường xuyên tổ chức các chương trình tập huấn kiến thức, kỹ thuật canh tác mới cho người dân phù hợp với tình hình biến đổi khí hậu.
TS. Nozomi Kawarazuka, chuyên gia khoa học xã hội, đang làm việc tại Trung tâm Khoai Tây Quốc tế, Tổ chức CGIAR (Hoa Kỳ) văn phòng Hà Nội. TS. Nozomi đền từ Nhật Bản, sinh sống và làm việc tại Hà Nội đã 7 năm sau khi tốt nghiệp Tiến sĩ từ Vương Quốc Anh. Những vấn đề mà TS. Nozomi quan tâm và nghiên cứu bao gồm: giới và đa dạng xã hội trong thích nghi biến đổi khí hậu và những giải pháp phù hợp cho nông nghiệp.
TS. Trịnh Ngọc Ái, hiện là phó Trưởng Khoa Nông nghiệp – Thủy sản, Trường Đại học Trà Vinh. Tiến sĩ Ái là người con của mảnh đất Trà Vinh, nơi có hơn 300.000 người dân tộc Khmer, chiếm gần 32% dân số của tỉnh. Trà Vinh vẫn còn trong tình trạng kém phát triển so với các tỉnh trong khu vực. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu đầu tư còn chậm; sản xuất nông nghiệp phát triển thiếu bền vững; thủy sản phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh; công nghiệp phát triển chậm, phân tán; thu nội địa chưa đáp ứng yêu cầu chi thường xuyên; kết cấu hạ tầng vẫn còn yếu kém; thu nhập và đời sống của một bộ phận dân cư còn thấp, nhất là ở vùng nông thôn. Trong nông nghiệp, những tiến bộ khoa học kỹ thuật chưa được chú trọng đầu tư nhiều. Vì vây, sau khi hoàn thành chương trình Tiến sĩ từ Hàn Quốc, TS. Ái mong muốn có cơ hội giúp đỡ, góp nột phần kiến thức có được cho về quê hương Việt Nam nói chung và vùng đất Trà Vinh nói riêng. Những vấn đề TS. Ái quan tâm và nghiên cứu bao gồm: giống cây trồng, kỹ thuật canh tác mới trong nông nghiệp thích nghi với biến đổi khí hậu và những giải pháp phù hợp cho ngành nông nghiệp.
ThS. Thạch Thị Chal Thi (Sok Farm), là người con Khmer tại Trà Vinh, nhà sáng lập mô hình kinh doanh “mật hoa dừa” tại Tiểu Cần. Ý tưởng đạt giải nhất cuộc thi Khởi Nghiệp ĐBSCL năm 2019, nhận bằng khen của Thủ Tướng Chính Phủ, giải thưởng Lương Định Của lần thứ XVI năm 2021, giải thưởng Kinh doanh ASEAN năm 2021, và nhiều giải thưởng, bằng khen khác.
TS. Lý Quốc Đẳng, đang là nghiên cứu viên tại Viện Nghiên cứu Phát triển ĐBSCL, Trường Đại học Cần Thơ. Tại CGIAR, TS. Đẳng đang phụ trách tư vấn quốc gia cho nghiên cứu về mảng giới và biến đổi khí hậu tại ĐBSCL. Đẳng là người con Khmer, sinh ra và lớn lên từ gia đình làm nghề nông nghèo của vùng nông thôn nghèo tại Thạnh Trị, tỉnh Sóc Trăng.
Chị Thị Quỳnh Trang, đang công tác tại Tổ chức CGIAR, văn phòng tại Hà Nội. Chị Trang đảm trách mảng giới, nông nghiệp, biến đổi khí hậu và phụ trách tại vùng Tây Bắc Việt Nam. Chị Trang tham gia hội thảo này với vai trò phiên dịch cho TS. Nozomi.
Liên hệ
TS. Trịnh Ngọc Ái
Phó Trưởng Khoa, Khoa Nông Nghiệp và Thuỷ Sản, Trường Đại học Trà Vinh
Điện thoại: 0939-027-037
Email: ngocai@tvu.edu.vn